Machten




Inleiding
Machtsverheffen is een operatie in de Wiskunde die we schrijven als xn. Een macht heeft een grondtal en een exponent.
Wanneer n groter dan 0 is, hebben we te maken met een herhaalde vermenigvuldiging. Een macht ziet er als volgt uit: 53.
We noemen dan 53 de macht en 5 is het grondtal en 3 is de exponent. We spreken dit uit als '5 tot de macht 3'. Uitkomst hiervan is 5*5*5=125.
Regels van machten:
(1) ap * aq = ap+q
(2) (ap)q = ap*q
(3) (a*b)p = ap * bp
(4) ap / aq = ap-q
We gaan de rekenregels van machten wat nader toelichten:
Rekenregel 1: Product van machten
Een product van machten met hetzelfde grondtal kun je herleiden tot 1 macht door de exponenten bij elkaar op te tellen.
Voorbeeld: 5a4 * 3a3 = 5 * 3 * a4 * a3 = 5 * 3 * a4+3 = 15a7
Rekenregel 2: Een macht van een macht
Bij een macht van een macht moet je de exponenten met elkaar vermenigvuldigen.
Voorbeeld: (x3)4 = x3 * x3 * x3 * x3 = x3+3+3+3 = x12
ofwel, x3*4
Rekenregel 3: Een macht van een product
Bij een macht van een product neem je elke factor tot die macht.
Voorbeeld: (2x)4 = 24 * x4 = 16x4
Rekenregel 4: Het delen van machten
Bij het delen van machten met hetzelfde grondtal moet je de exponenten aftrekken.
Voorbeeld: a11 / a6 = a11-6 = a5
Formule Machten
Voorbeelden Machten
- a7 * a3 = a*a*a*a*a*a*a * a*a*a = a10
- (2a)2 * (-3a)4 = 4a2 * 81a4 = 324a6
- 81a12b6c3 / 9a5b6c2 = 9a7c
- p12 * q8 => kan niet eenvoudiger want de grondtallen zijn niet gelijk
- a7 + a3 => kan niet eenvoudiger, let op dit is niet a10
Extra
- Let goed op bij het min-teken:
(-2x)4 = (-2)4 * x4 = 16x4
Maar: -2x4 = -(2)4 * x4 = -(24) * x4 = -16x4
- a0 = 1, dus een grondtal tot de macht 0 is 1. Zie: p5:p5 = 1 <=> p5-5 = p0 = 1
- x-n = 1 / xn, er zijn dus ook negatieve exponenten mogelijk
- als f(x) = xa, dan is f'(x) = axa-1
- complexe varianten: de Formule van Euler: eπi = -1
- bedenk a1 = a
Video's
Word ook lid!
Brugklas.net
Vmbobasis.nl
Vmbokader.nl
Mavo3.nl
Mavo4.nl
Havo1.nl
Havo2.nl
Havo3.nl
Vwo1.nl
Vwo2.nl
Vwo3.nl
Wiskunde-a.nl (4/5/6)
Wiskunde-b.nl (4/5/6)
Wiskunde-c.nl (4/5/6)
Wiskunde-d.nl (4/5/6)
Wiskundeles.nl
Wiskunde.help
Wiskunde.LIVE (later meer)
Wiskunde examentraining (2025)