Pi
Inleiding
Het getal π = 3,14159... is een van de geheimzinnigste en interessantste getallen. Het heeft vanaf het begin een belangrijke rol in de wiskunde gespeeld en is ook tegenwoordig nog onderwerp van onderzoek. Het getal π komt in veel gebieden van de wiskunde voor: meetkunde, getallentheorie, analyse, kansberekening, enzovoorts. De definitie is eenvoudig: π is de verhouding tussen de omtrek en de diameter van een cirkel (afb.2). Met andere woorden: uit de diameter d volgt de omtrek C, wanneer we d met π vermenigvuldigen.
Reeds de Babyloniërs en de Egyptenaren wisten
rond 2000 v.Chr. al dat de verhouding tussen omtrek en diameter bij alle cirkels gelijk is.
De Babyloniërs rekenden met 3,125, de Egyptenaren met
3,16049. Ook in de Bijbel treffen we een bepaalde
waarde van π aan. In het eerste boek Koningen
wordt bij de bouw van een rond waterreservoir gezegd: 'En hij maakte het van de ene kant tot de andere tien el breed..., en een touw van dertig el was
de omtrek. Hieruit volgt dat π = 3, een benaderingswaarde die ook volgens de toenmalige inzichten slecht was.
π is een irrationaal getal, het is geen breuk, het
is een onmeetbaar, ja zelfs een transcendent getal.
Dat betekent dat de getallen vanaf een bepaalde
positie niet repeterend kunnen zijn.
De eerste die inzag dat π niet exact berekend,
maar slechts systematisch benaderd kon worden,
was Archimedes (287-212 v.Chr.). Zijn methode
hield in dat hij in en rond een cirkel regelmatige
zeshoeken tekende, waarvan hij de omtrek kon berekenen. Door het aantal hoeken steeds te verdubbelen was hij in staat om π steeds nauwkeuriger te
berekenen. Bij 96-hoeken was het resultaat:
3 10/71 < π < 3 1/7.
Het huidige wereldrecord in de berekening van π
staat op naam van de Japanner Yasumasa Kanada
van de Universiteit van Tokio. ln septenber 1999
kwam hij in zijn berekening van π tot het ongelooflijke aantal van 206 miljard cijfers, een prestatie die overigens geen praktisch nut heeft. Het is
net zoiets als de Mount Everest beklimmen zonder zuurstofmasker: niemand heeft er wat aan, maar het geeft een waanzinnig gevoel.
Formule Pi
Voorbeelden Pi
Voorbeeld 1
Gegeven een cirkel met diameter d = 11 cm en de omtrek = 34,5 cm. Bereken de verhouding omtrek / diameter.
Verhouding => omtrek / diameter = 34,5 cm / 11 cm ≈ 3,14 (en dat is dus Pi)
Voorbeeld 2
Gegeven een cirkel met diameter d = 125 cm. Bereken de omtrek.
Omtrek cirkel = diameter * π => 125 cm * π ≈ 392,7 cm
Extra
Het getal π kan ook worden voorgesteld als een oneindige reeks getallen. Hoe langer de reeks, hoe dichter we bij de echte waarde van Pi uitkomen.
De veertiende-eeuwse Indiase wiskundige en astronoom Madhava maakte de reeks als volgt:
π / 4 = 1 - 1/3 + 1/5 - 1/7 + 1/9 ...
Dit is een langzame manier om Pi te schatten. Euler had een snellere reeks:
π2/6 = 1 + 1/22 + 1/32 + 1/42 ...
Gerelateerd
Priemgetallen Priemgetallen zijn alle natuurlijke getallen groter dan 1, die alleen door 1 en...
Omtrek cirkel Hoe bereken je de omtrek van een cirkel? Bij iedere cirkel hebben we steeds de ...
Oppervlakte cirkel Een cirkel is een meetkundig figuur waarbij ieder punt op de cirkel een gelijke ...
Video's
Word ook lid!
Brugklas.net
Vmbobasis.nl
Vmbokader.nl
Mavo3.nl
Mavo4.nl
Havo2.nl
Havo3.nl
Vwo2.nl
Vwo3.nl
Wiskunde-a.nl (4/5/6)
Wiskunde-b.nl (4/5/6)
Wiskundeles.nl
Wiskunde.help
Wiskunde.LIVE (later meer)
Wiskunde examentraining (2025)